تنش‌ خشکی عامل مهم پیش‌آمودگی گیاهان برای بروز و شیوع بیماری‌های نوظهور و راههای پیشگیری
پذیرفته شده برای پوستر XML
نویسندگان
چکیده
در دو دهه اخیر عارضه‌های متعدّد تحت عناوین زوال، خشکیدگی، سیندروم و بیماری کمپلکس چندعاملی، در سطوح وسیع در محصولات زراعی و باغی در ایران بروز پیدا کرده و جزء اولویّت‌ها و سیاستگذاری تحقیقات کشور قرار گرفته است. مهمترین تنش غیرزنده در عرصه کشاورزی دنیا تنش خشکی است و زمینه بروز این بیماری‌های نوپدید، اثرات تغییر شرایط اقلیمی به ویژه تنش خشکی و کم‌آبی ارزیابی شده است. از مهمترین این نوع عارضه‌ها در کشور، بیماری‌های نوپدید زوال و خشکیدگی درختان خرما ، زوال و خشکیدگی درختان مرکبات، زوال و خشکیدگی درختان بلوط، زوال و خشکیدگی درختان مو، بیماری‌های فیتوپلاسمایی جاروک لیموترش، فیلودی(گل‌سبز) کنجد و کلزا، سیندروم سویا، عدم غلافبندی سویا، پوسیدگی‌های وسیع ریشه حبوبات، و همچنین وقوع آفات و بیماری‌ها روی میزبان‌های جدید است. راهکارهایی که به کاهش تنش خشکی به محصولات کشاورزی کمک نماید می‌تواند به کاهش حساسیت و پیش‌آمودگی میزبان در مقابل خسارت عوامل زنده و غیرزنده منجر شود. رویکرد مهمّ و عملی پژوهشی بر موضوع کنترل عارضه‌ها و سلامت میزبان در جهت پیشگیری و تقویت میزبان از طریق ایجاد شرایط مطلوب میزبان، سوق یافته است. اقدامات پیشگیری و تقویت میزبان شامل تعدیل نیاز رطوبتی و ایجاد تعادل عناصر غذایی و تغییرات میکروبیولوژیکی در ناحیه ریزوسفر (فراگرد ریشه) گیاهان بواسطه بهره‌برداری از عوامل بیولوژیکی سازگار متناسب با نوع میزبان از قبیل قارچ‌های میکوریزی، ریزوبیوم بومی و باکتری‌های پیش‌برنده رشد گیاهی (PGPR) با تغییر جمعیّت به نغع عوامل همزیست و مفید گیاهی مقدور است.
کلیدواژه ها