پذیرفته شده برای پوستر

¹سید ابوالقاسم حقایقی مقدم ؛ ²علی اکبر مویدی؛ ³حسین دهقانی

¹مقابل پلیس راه طرق- مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان رضوی

²عضو هیات علمی، بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

³گروه تحقیقات آبیاری، موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی

بهره‌وری فیزیکی آب عبارت از نسبت عملکرد محصول به حجم آب مصرفی است. در این مقاله متوسط عملکرد سال 1396 در تمامی شهرستان‌های استان خراسان رضوی برای محاسبه عملکرد در هکتار محصولات (صورت کسر بهره‌وری آب) استفاده شد. برای آب مصرفی هر محصول در واحد هکتار (مخرج کسر بهره‌وری آب)، از اعداد برآورد شده توسط کارشناسان معاونت تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان و یافته‌های تحقیقاتی موجود بهره گرفته شد. نتایج نشان داد بهره‌وری آب در محصولات زراعی غالب استان در وضع موجود 1.65 کیلوگرم بر متر مکعب می‌باشد که طی یک برنامه 5 و 10 ساله برای ارتقاء به اعداد 2.10 و 2.55 کیلوگرم بر متر مکعب هدف‌گذاری انجام گردید. بهره‌وری آب در محصولات غالب باغی استان در وضعیت موجود 0.57 کیلوگرم بر متر مکعب برآورد شد. برای دست یافتن به اهداف برنامه میان مدت ارتقاء بهره‌وری آب کشاورزی در استان خراسان رضوی، ۶ برنامه کلان شامل: توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، اصلاح و بهبود روش‌های آبیاری سطحی، اصلاح الگوی کشت، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای، اصلاح و بهبود مکانیزاسیون و کاهش ضایعات محصولات کشاورزی در نظر گرفته شد. در برنامه کوتاه مدت ارتقاء بهره‌وری آب کشاورزی استان خراسان رضوی علاوه بر ۶ برنامه کلان ده ساله، 6 برنامه کلان شامل: تغذیه و حاصلخیزی خاک، به‌نژادی، به‌زراعی و به‌باغی، آموزش و ترویج، توسعه کشاورزی حفاظتی و بهبود تجارت و بازار محصولات کشاورزی پیشنهاد شده است.

ارتقاء؛ برنامه؛ بهره‌وری آب؛ خراسان رضوی؛ کشاورزی