پذیرفته شده برای پوستر

¹محمدرضا شهرکی ؛ ²محسن مهاجر استرآبادی؛ ³احمد عابدی سروستانی

¹گرگان، بلوار حسام، کوی رضوی، رضوی 16 پلاک 81.

²کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان

³دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تحقیق حاضر به دنبال بررسی دیدگاه بهره‌برداران نسبت به تخریب مراتع ناشی از خشکسالی در شهرستان گنبدکاووس استان گلستان می‌باشد. این تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی با روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده صورت گرفت. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ محقق ساخته استفاده شد که گویه‌ها مربوط به اثرات تخریب مراتع ناشی از خشکسالی به وسیله 20 مصاحبه فردی و گروهی به دست آمد. جامعه آماری تحقیق را 461 بهره‌بردار در دو نظام بهره‌برداری عشایری و روستایی تشکیل داده که 210 نفر از آن‌ها با استفاده از جدول مورگان، به عنوان نمونه مورد مصاحبه قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده از اولویت‌بندی گویه‌های مرتبط با اثرات تخریب مراتع ناشی از خشکسالی در دو نظام بهره‌برداری روستایی و عشایری، دو گویۀ «تخریب مراتع، باعث وضعیت نامناسب مراتع می‌شود.» و «تخریب مراتع، موجب کاهش تنوع گیاهان مرتعی می‌شود.» با توجه به هر دو دیدگاه، در جایگاه اهمیت اول و دوم قرار گرفتند. یافته‌های حاصل از تحقیق نشان داد که بین سن افراد با دیدگاه آنان نسبت به اثرات تخریب مراتع ناشی از خشکسالی، در سطح 99 درصد اطمینان رابطۀ منفی و معنی‌داری وجود داشته است. همچنین بین سطح تحصیلات، تعداد دام و میزان اراضی کشاورزی پاسخگویان با دیدگاه آنان نسبت به اثرات تخریبی خشکسالی در مراتع، در سطح 95 درصد اطمینان رابطۀ مثبت و معنی‌داری دیده شد. بنابراین درک صحیح و به موقع بهره‌برداران از محیط اطراف خود در مراتع، و استفاده از آن‌ها در ساماندهی نظام گله‌داری، می‌تواند گامی اساسی و اثرگذار در مدیریت مراتع باشد.

مراتع؛ بهره بردار؛ خشکسالی؛ تخریب